Andy Warhol

dodał Stanisław Gruszczyński, kiedyś

ur. 1928, zm. 1987

Urodził się w Pittsburgu w robotniczej rodzinie słowackich imigrantów. Od młodości wykazywał zainteresowania i uzdolnienia artystyczne, jako jedyny w rodzinie podjął naukę w szkole wyższej (projektowanie użytkowe na Carnegie Mellon University w Pittsburgu). W 1949 roku przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie początkowo pracował jako rysownik i twórca reklam. Szybko zdobył dużą popularność artystyczną, stał się głośną postacią nowojorskiej bohemy. Uznawany jest za jednego z najważniejszych i najbardziej innowacyjnych artystów XX wieku, twarz pop-artu.

Pierwszy kontakt z projektowaniem okładek miał już w wieku 21 lat, na długo przed rozkwitem kariery. Tworzył okładki głównie dla mało znanych artystów jazzowej awangardy, łączące lekkie rysunki i liternictwo przywodzące na myśl twórczość Reida Milesa, ojca estetyki Blue Note. W kolejnych latach, wraz ze wzrostem popularności rosła też ranga jego klientów. Jego grafiki ozdobiły m. in. albumy Theloniousa Monka i Kenny'ego Burrella.

Podczas wieloletniej kariery często współpracował z muzykami, najsilniej związany był z The Velvet Underground i to dla tej grupy powstała jego najbardziej znana oprawa - The Velvet Underground & Nico w 1967. Kolejny słynny album - „Sticky Fingers” dla The Rolling Stones zaprojektował parę lat później w 1971 roku.

Albumy zaprojektowane przez Warhola na przełomie lat 60 i 70 wyróżniały się niekonwencjonalnym podejściem i fantazją. W dalszym okresie artysta skupił się jednak na seryjnym tworzeniu portretów swoją charakterystyczną kreską (m. in. dla Arethy Franklin, Paula Anki czy Johna Lennona).

Choć znany jest przede wszystkim z innej działalności, to pozostawił po sobie ok. 50 okładek, z czego do kanonu weszły dwie najmniej reprezentatywne dla jego stylu.